Op Instagram Stories zag ik dit boek voorbij komen bij Rainbow. Aangezien ik midden in het opstarten zit van Platform KANZ, leek het me een uitgelezen kans om dit autobiografische boek te lezen. Toen ik dit deelde met Rainbow boden ze me een recensie-exemplaar aan, waarvoor veel dank!
In dit boek beschrijft David Vann – in verschillende verhalen vanuit verschillende perspectieven – wat de zelfmoord van zijn vader met hem heeft gedaan en nog steeds doet. Lees in deze recensie wat het boek met mij deed en waarom ik het zo belangrijk vind dat dit soort boeken worden geschreven en uitgegeven.
Legende van een zelfmoord
Roy Fenn is nog jong wanneer zijn vader op zijn geliefde boot de loop van zijn geweer in zijn mond steekt en de trekker overhaalt. De rest van zijn leven komt Roy altijd weer uit bij die ene, allesbepalende gebeurtenis die een schaduw over zijn jeugd werpt. In dit semi-autobiografische boek vertelt David Vann scherpzinnig en met ongekende precisie over het tragische huwelijk van zijn ouders, hun onvermijdelijke scheiding en de beslissende momenten van zijn leven.
Semi-autobiografische roman
Ik kan me voorstellen dat deze titel afschrikt. Toen ik dit boek voorbij zag komen was het juist een opluchting: er zijn boeken over de zelfmoord van een vader. De groep mensen waar ik – helaas – zelf toe behoor, en waar ik me nu voor inzet bij Platform KANZ.
Dit boek grijpt een heftig onderwerp aan – de zelfmoord van een vader. David Vann beschrijft in deze semi-autobiografische roman vanuit verschillende perspectieven wat voor effect zo’n gebeurtenis heeft.
In eerste instantie had ik niet helemaal door dat het verschillende verhalen en dus verschillende visies betrof. Toen dat kwartje eenmaal was gevallen, was ik diep onder de indruk.
David Vann stopt de emoties, welke geheel tegenstrijdig kunnen zijn, niet onder stoelen of banken. Hij laat de lezer de rauwheid zien, de wanhoop, de eenzaamheid. Vooral het hoofdstuk waarbij je de vader volgt vond ik erg confronterend. Als ‘kind van’ zijn er zoveel emoties die komen kijken als je ouder zelfmoord heeft gepleegd: verdriet, angst (onoverkomelijke angst), boosheid, schaamte, schuld en ga zo maar door.
Doordat Vann een hoofdstuk geheel aan de vader wijdt, kreeg ik meer een inkijkje in de wanhoop van een depressief persoon. De eenzaamheid. Elke situatie is anders en uniek, maar Vann wist me wel te overtuigen. Daarbij komt nog eens bij dat ik het relateer aan mijn eigen vader. Het gevoel wat ik daarbij kreeg, was hartverscheurend.
Dat woord omschrijft de dynamiek van dit boek denk ik goed: hartverscheurend.
De schrijfstijl van Vann, over bijvoorbeeld de natuur (de natuur speelt een belangrijke rol) zijn to the point, het draagt zoveel bij aan de sfeer en het gevoel. Ik heb veel respect voor de manier waarop Vann dit op papier heeft gekregen, dit weet over te brengen naar de lezer. Het lijkt mij ontzettend lastig om dit goed over te brengen – soms snap ik mijn eigen gevoelens niet eens, laat staan dat ik die aan andere kan uitleggen.
Dit boek is een aanrader als je enigszins meer wilt weten over dit beladen onderwerp. Persoonlijke ervaring is in een literair werk gegoten, zonder dat het aanvoelt als een klaagzang.
Als lezer word je meegezogen in de pijn; pijn in allerlei facetten. Ik kan niet heel goed beoordelen of dit voor ‘buitenstaanders’ ook het geval is, of dat ik dit zo heb ervaren omdat ik zelf hiermee te maken heb gehad. Van alle boeken die ik over zelfmoord heb gelezen, is dit boek het meest toegankelijk. Het is geen zelfhulpboek of een bundel van ervaringen van mensen. Het een boek van een schrijver die zijn eigen ervaring heeft weten om te zetten in een eigen verhaal en er op die manier zich van kan distantieren.
Waarom vind ik het belangrijk dat dit soort boeken geschreven worden? Om dezelfde reden dat ik Platform KANZ ben begonnen. Ik merk dat er vrij weinig bekend is over wat de invloed van de zelfmoord van een ouder heeft op het kind – zowel net nadat het gebeurd is als jaren later. Ik zie zulke boeken als een ‘opluchting’; ik ben niet de enige. Zoals in de synopsis geschreven staat, komt Roy steeds weer terug bij deze allesbepalende gebeurtenis. Dit klinkt heftig en er zijn – als ik voor mezelf spreek – echt wel dagen dat ik er lang niet zo bewust mee bezig ben, maar het is wel de waarheid. Het heeft een schaduw over mijn jeugd geworpen en hoe ouder ik word, hoe meer ik dat begin te beseffen. Tot op de dag van vandaag worstel ik met kwesties, die terug zijn te voeren op ‘die allesbepalende gebeurtenis’.
Dit zal voor de rest van mijn leven bij mij blijven en met de consequenties zal ik moeten dealen. Wetende dat er andere mensen zijn, waar je (h)erkenning kunt vinden, ervaar als ik fijn – ook al vind ik het heel verdrietig dat deze mensen er zijn. Ik ben ontzettend dankbaar dat dit soort boeken worden geschreven en worden uitgegeven!
★★★★☆
Auteur: David Vann
Prijs: 9
Uitgever: Rainbow
Verschijningsdatum: april 2019
Aantal pagina’s: 253
Ik wil uitgeverij Rainbow bedanken voor het toesturen van dit recensie-exemplaar.
Geen berichten